Artikelen Thema
thema - 2009 / nr 4
Onderwijskundig leiderschap (stimu)leren
De oproep van het College van Bestuur aan decanen van de Universiteit Utecht om deelnemers voor de leergang onderwijskundig leiderschap 2009-2010 aan te melden begint als volgt: ‘Continu veranderen is kenmerkend voor het universitair docentschap. De eisen die wetenschap en maatschappij stellen aa...
Hetty Grunefeld
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 4
Professional in the lead, ook in het hbo
De ontwikkeling van het lectoraat in het Nederlandse Hoger Beroeps Onderwijs (hbo) is niet vanaf het begin een succesverhaal geweest. Niet alle hogescholen waren er in 2001 als de kippen bij om lectoren aan te stellen. Dit had enerzijds te maken met de tijdelijke financiering, zoals die in het co...
Hans van Hout, Rien de Vos, Raoul Engelbert, Wilma Scholte
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 1
De effectiviteit van interventies bij organisatieontwikkeling in het publieke domein
In lopend promotieonderzoek naar de effectiviteit van interventies wordt onderzoek gedaan naar de relatie van besluitvorming en de wijze waarop besluitvorming tot stand komt met veranderingen in de organisatie. Bij bestuurlijke besluitvorming komen niet altijd de organisatorische effecten explici...
Ben Verleg, Adriaan Bekman
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 1
Het belang van flow in onderwijs
Onze gedachtewereld is slechts een deel van onze innerlijke werkelijkheid. Een groot deel van die werkelijkheid bestaat uit gevoel, intuïtie en onbewuste processen. In onderwijs in Nederland is nauwelijks aandacht voor deze intuïtieve intelligentie. In dit stuk betogen wij dat we door uitsluiting...
Hans Kunneman, Daan Andriessen
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 1
Onderzoek in en door de praktijk en practice based evidence in de lerende organisatie
De functie en methode van onderzoek door kenniskringen aan hogescholen en de relatie tussen onderzoek aan hogescholen en universiteiten staan intensief ter discussie. Daarbij worden op de schaal tussen fundamenteel en toegepast onderzoek verschillende posities ingenomen. In dit artikel staat de c...
Henk Smeijsters
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 2
Kwaliteitszorg in Vlaanderen en de rol van VLIR en VLHORA
In 2004-2005 werd in het hoger onderwijs in Vlaanderen, naast de bachelor-masterstructuur, een accreditatiestelsel ingevoerd. Aan het bestaande stelsel van interne en externe kwaliteitszorg werd een extra luik toegevoegd, de accreditatie. Vlaanderen heeft bij de invoering van het accreditatiestel...
Marleen Bronders, Klara De Wilde
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 2
Katholieke hogescholen kiezen resoluut voor integratie
De implementatie van de Bolognaverklaring (1999) door het Structuurdecreet (2003) zorgde ervoor dat een echt begin gemaakt werd met de Vlaamse hogeronderwijsruimte. Voortaan bestond er één kader voor zowel hogescholen als universiteiten. Tevens werd er met brede instemming voor geopteerd om de tw...
Wilfried Van Rompaey
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 2
Het samenspel tussen hogescholen en universiteiten
In deze bijdrage wordt vanuit een historisch perspectief (tegen de achtergrond van de Vlaamse decreten van 1991, 1994, 2003 en 2008) nagegaan hoe de samenwerking tussen universiteit en hogeschool gradueel werd mogelijk gemaakt en uitgewerkt. Er wordt daarbij ingezoomd op een casus, in casu de HUB...
Martine de Clercq
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 2
De lange mars door het binaire landschap
Met de accreditatie van de wo-bacheloropleiding Vrijetijdswetenschappen aan NHTV internationaal hoger onderwijs Breda is een belangrijke stap gezet in de verdere ontwikkeling van het hoger onderwijs in Nederland. Hiermee wordt ook de cirkel gesloten die ooit begon met de belangrijke bijdrage die ...
Hans Uijterwijk
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 2
De casus van verpleegkunde en vroedkunde binnen de Associatie K.U.Leuven
Het verpleegkundig onderwijs heeft in de voorbije tien jaar een reeks van hervormingen gekend: het Hogeschooldecreet in 1994, de bachelor-masterhervorming in 2003 en recentelijk de hervorming van de vierde graad beroepssecundair onderwijs naar hbo 5 in 2009 (het Vlaamse equivalent van de Nederlan...
Walter Sermeus
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 5
Ranking in het hoger onderwijs: Selectie of kwalificatie als middel voor elitevorming
Hoger onderwijs speelt een belangrijke rol in de verschaffing van vitamine R, een vitamine die van groot belang is voor de loopbaan van mensen. De R verwijst naar ‘relaties’: zeker in een netwerksamenleving wordt het belang van het hebben van de juiste relaties eerder groter dan kleiner. Populair...
Marc Vermeulen
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 5
Einbeziehung von Ranking-Ergebnissen in Hochschulentscheidungen
Die Bedeutung von Hochschulrankings als Orientierungshilfe für unterschiedliche Zielgruppen in der Hochschullandschaft hat zunehmend an Bedeutung gewonnen. In Deutschland ziehen rund 2/3 der Studienanfänger Rankings in ihre Entscheidungsfindung zur Wahl der für sie geeigneten Hochschule mit ein. ...
Petra Giebisch
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 5
Kwalificatiestructuur onderwijsberoepen in ontwikkeling
Het LPBO, het Landelijk Platform Beroepen in het Onderwijs, is in 2005 door de toenmalige minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Maria van der Hoeven, ingesteld. Het platform buigt zich over vragen met betrekking tot de kwalificatiestructuur van de onderwijsberoepen in Nederland. Onderwij...
Hubert Coonen, Kitty Kwakman
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 3
Een berustende blik op HOAK achteraf
De beleidsnota HOAK (Hoger Onderwijs: Autonomie en Kwaliteit) werd in 1985 een begrip. Het stond voor een visie op een nieuwe verhouding tussen staat en hoger onderwijs. De overheid ging minder op details sturen en vooral op output. Het eigenmeesterschap van de instellingen nam aanzienlijk toe. E...
Roel in 't Veld
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 3
Excelleren in tweedracht
In de afgelopen vijfentwintig jaar is er in het Nederlandse hoger onderwijs een revolutionaire ontwikkeling op gang gekomen die een einde zal maken aan de strikte binariteit van het stelsel zoals wij die kennen. Die ontwikkeling heeft minder te maken met veranderingen in het onderwijs, als wel me...
Frans Leijnse
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 3
In vijfentwintig jaar naar volwassenheid!
De kiem van de meeste huidige grote hogescholen is dikwijls lang geleden gelegd in relatief kleine instellingen met namen als: kweekschool, conservatorium, hogere technische school, kunstacademie, hogere zeevaartschool... enzovoort. Deze instellingen hadden meestal een lange en goede traditie in ...
C.A.M. Mouwen
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 3
Een pragmatisch valorisatiemodel
In dit artikel introduceren wij een pragmatisch valorisatiemodel voor universiteiten. We gaan hierbij in op de stappen binnen het valorisatieproces. Vervolgens beschrijven wij in een casestudy hoe dit valorisatiemodel binnen de Universiteit en het Universitair Medisch Centrum van Groningen vorm h...
Mirjam Leloux, Peter van der Sijde
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 3
De invloed van compensatie op studie-uitval en doorstroom
Dit artikel beschrijft de eerste resultaten van de invoering van compensatorische toetsing in het bacheloronderwijs aan de Erasmus School of Economics. De effecten van compensatorische toetsing op het numeriek rendement zijn gemengd. Er is geen effect op de studie-uitval in het eerste jaar, gemet...
Wouter van den Brink, Ivo Arnold
29 mei 2011
thema - 2010 / nr 4
Vlaanderen en het vernieuwde Nederlandse accreditatiestelsel: gelijk en toch anders
De oprichting van de NVAO luidde een tijdperk in waarin Nederland en Vlaanderen een gemeenschappelijk kwaliteitszorgsysteem met accreditatie van opleidingen tot stand brachten. In Nederland ligt de eerste accreditatieronde achter de rug en wordt vanaf dit jaar gestart met een vernieuwd accreditat...
Eddy van Avermaet
25 mei 2011
thema - 2010 / nr 4
Geïnstrumenteerd, gedocumenteerd en toch slank gedragen
Het Brancheprotocol Kwaliteitszorg Onderzoek van de HBO-Raad (2007) was de opstart voor het valideren van het kwaliteitszorgonderzoek binnen de hogescholen. Hogeschool Zuyd had al een uitgewerkt systeem van kwaliteitszorg maar heeft dit gecompleteerd met een nieuw element dat bestaat uit een vier...
Jan Kleijnen, Hans Koolmees
25 mei 2011
thema - 2010 / nr 3
De financiering van het hoger onderwijs
Wereldwijd wordt het hoger onderwijs geconfronteerd met grote en kleine problemen: hoger onderwijs wordt ondergefinancierd en er is de verdere inkrimping van de overheidsbudgetten. Er is hier en daar bezorgdheid over de kwaliteit en de relevantie van het hoger onderwijs en over de inzetbaarheid v...
Noël Vercruysse
24 mei 2011
thema - 2010 / nr 3
Professionalisering van wat?
Het onderwijs aan de hogescholen is van oudsher vooral georiënteerd op de eisen die de professionele beroepspraktijk stelt. De entree van de lectoraten binnen het hbo in 2001 om de kennisfunctie van de hogescholen een extra impuls te geven, heeft aan deze oriëntatie niets veranderd. 'Professional...
Ton Korver, Ben Fruytier, Petra Biemans
24 mei 2011
thema - 2010 / nr 2
Hbo5: het hoger beroepsonderwijs in Vlaanderen
De term hbo5 staat in Vlaanderen, net als in Nederland, voor hoger beroepsonderwijs. In tegenstelling tot de Nederlandse situatie worden hiermee in Vlaanderen niet de bachelors en de masters aan de hogescholen bedoeld, maar wel de 'short cycle higher education'. Voor Vlaanderen is dit een nieuw o...
Liesbeth Hens
12 mei 2011
thema - 2010 / nr 2
Meer vrijheid voor het hoger onderwijs
De scheiding tussen hoger beroepsonderwijs en universiteit krijgt veel aandacht. Maar niemand heeft het over de echte breuklijn in het hoger onderwijs: het onderscheid tussen publiek bekostigd en niet-bekostigd particulier hoger onderwijs. In het belang van een gelijk speelveld zouden alle aanbie...
Djoerd de Graaf, Bert Tieben
12 mei 2011