Artikelen Thema
thema - 2008 / nr 1
Dient massaliteit excellentie in onderzoek?
De vraag naar de optimale omvang van een onderzoekseenheid wordt, gelet op het toenemende belang dat aan de verantwoording en de kwantificering van de resultaten van wetenschappelijk onderzoek wordt gehecht, steeds belangrijker. In deze bijdrage brengen we enkele beschouwingen over mogelijke verb...
Eric Spruyt
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 1
Van startbekwaam naar excellent leraarschap
In alle sectoren zijn scholen de laatste jaren bezig met de implementatie van Integraal Personeelsbeleid (IPB). Eén van de doelen van dit beleid is het stimuleren van de professionele ontwikkeling van leraren en deze in lijn te brengen met de organisatiedoelen. De professionalisering van leraren ...
Remko Schuurmans, Hubert Coonen
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 1
Wie zijn de lectoren in het hoger beroepsonderwijs?
In het hoger beroepsonderwijs (hbo) is de afgelopen jaren veel tijd en moeite geïnvesteerd in de ontwikkeling van lectoraten en kenniscentra voor de private en publieke sector. Hogescholen hebben een bredere taak dan het opleiden van studenten. In de nota ‘Hogescholen tien jaar vooruit’ (Leijnse,...
Geralien Holsbrink-Engels
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 1
Radboud Universiteit kiest voor intensivering onderwijs in eerste jaar
Met ingang van het studiejaar 2006-2007 steekt de Radboud Universiteit Nijmegen elk jaar een bedrag van 5,5 miljoen euro in de intensivering van het onderwijs op vijf alfa- en gammafaculteiten.1 Met die extra financiering moeten die vijf faculteiten hun eerstejaars studenten in het eerste semeste...
Ad van Hout
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 1
Onderzoek in het hbo op de lerarenopleiding primair onderwijs
Onderzoek in het hoger beroepsonderwijs krijgt zowel in de media als binnen de opleidingen zelf steeds meer aandacht. En hoewel we er eigenlijk niet meer omheen kunnen, zijn er op de opleidingen nog veel tegenstanders. De tegenzin lijkt vooral gevoed door de overtuiging dat onderzoek binnen het h...
Gerda Geerdink, Els van der Pool, Erik Jansen
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 5
De belofte van Bologna
Toen in 1999 de Bologna-verklaring werd getekend, was dat een enorme stap voor het Nederlandse hoger onderwijs. De analyse achter Bologna was helder: voor de economische en sociaal-culturele ontwikkeling van Europa was het nodig om het hoger onderwijs te harmoniseren. ‘Greater compatibility and c...
Erwin van Braam
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 5
Bachelor-master gezien vanuit het bedrijfsleven
De invoering van de bachelor-masterstructuur in 2002 (een Duitse wetenschapper noemde het eens in een inleiding ‘bamafizierung’) is in Nederland vrij geruisloos verlopen. We waren een van de eerste landen die het voor elkaar hadden. Dat lijkt een mooi resultaat, maar toch valt daarop af te dingen...
Chiel Renique
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 5
Bonje door Bologna?
Het hoger onderwijs in Europa is in beweging. Invoering van het bachelor-masterstelsel, het major-minormodel, European credits, flexibel vraaggestuurd onderwijs, competentieleren; het zijn maar enkele voorbeelden van ontwikkelingen die het hoger onderwijs het afgelopen decennium hebben beziggehou...
Frank Boterenbrood, Peter van 't Riet
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 5
De Basiskwalificatie Onderwijs als kwaliteitsinstrument
De certificering van docenten was enige tijd geleden een item dat de landelijke dagbladen haalde. De Volkskrant sprak over de invoering van een ‘lesvaardigheidsbewijs’ voor docenten van universiteiten. Groot nieuws! Aanleiding was de wederzijdse erkenning van de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) ...
Elise van der Erve, Lief Keteleer
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 2
Fontys Competentie Wijzer (FCW) spil bij kansrijk doorstromen naar het hbo
Kernproblemen in de aansluiting met het hoger beroepsonderwijs zijn de weinig flexibele overgang vanuit voortgezet en middelbaar beroepsberoepsonderwijs en de uitval en vertraging in de propedeuse. Vanaf 2002 werken Fontys Hogescholen en de regionale ROC’s in Brabant en Limburg samen aan een goed...
Gea van Zutven, Ankie Hendriks, Paul van der Plas
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 2
Waarnemingen van een bestuursvoorzitter van een hogeschool
Bijna acht jaar geleden kwam ik als relatief jong bestuurder bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, vanuit een tienjarige achtergrond als adviseur en ondernemer in het bedrijfsleven. Komende zomer maak ik de overstap naar Fontys. Vanuit mijn ervaringen beschrijf ik op verzoek van de redactie v...
Marcel Wintels
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 2
Analyse & Commentaar
In november 2007 is de Strategische Agenda voor het hoger onderwijs van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap verschenen.1 Dit ‘Hoogste Goed’ toont de visie van het ministerie op de toekomst van het hoger onderwijs in Nederland. Het is een zeer ambitieus plan waarin de ambities word...
Hans Vossensteyn
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 2
De universiteit schiet tekort
Het Nederlandse hoger onderwijs en universiteiten moeten een volgende kwaliteitsslag gaan maken: een waar kwaliteit van het onderwijs en investeren in de omgeving centraal staan. Meer dan ooit is de universiteit de ‘lokale verankering van globalisering’. Als het ergens aan ontbreekt in de Nederla...
Arnoud W.A.
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 3
Professioneel leraarschap en onderwijsinnovatie
De Commissie Parlementair Onderzoek Onderwijsvernieuwingen (2008) heeft de gemoederen behoorlijk beziggehouden. Het optreden van de overheid bij grootschalige onderwijsvernieuwingen in het voortgezet onderwijs, waaronder de invoering van de tweede fase, de ontwikkeling van het vmbo en de aandacht...
Hubert Coonen
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 3
De student is niet de enige klant
In de afgelopen anderhalf jaar hebben meer dan 15 ROC’s en hbo’s besloten tot het invoeren van een Customer Relationship Management-systeem. CRM in het hoger onderwijs? Duidt dit op een vercommercialisering van de branche, of is er iets anders aan de hand?
Marc la Chapelle
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 3
De academische lerarenopleiding primair onderwijs
Op vrijdag 22 februari 2008 kopte Trouw: universitaire opleiding juf en meester. Het bericht meldde dat de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht gezamenlijk een nieuwe opleiding starten per 1 september 2008 waarin studenten via een geïntegreerd programma twee diploma’s kunnen behalen: zow...
Theo Wubbels, Rachel Streefland, Karel Stokking
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 3
Hoe verder na Dijsselbloem?
Nu de intensiteit van de schermutselingen rond het rapport van de commissie-Dijsselbloem (‘Tijd voor Onderwijs’) duidelijk minder wordt, is het misschien zinvol om even stil te staan bij de vraag: Hoe nu verder? De publiciteit over het rapport zou de suggestie kunnen wekken dat het werken aan ond...
W.H.F.W. Wijnen
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 3
Groeibehoefte van docenten binnen het primaire proces: Determinanten voor een specialistische carrièreontwikkeling
In de huidige discussies over carrièreontwikkeling in het onderwijs gaat het vooral om de professionele groei van docenten. Hiermee lijkt het onderwijs vooral geschikt voor docenten met een sterke groeibehoefte: docenten die zich primair richten op verdere ontwikkeling en verfijning van kennis en...
Karin Sanders, Remko Schuurmans
1 juni 2011
thema - 2008 / nr 3
Als hbo-docenten konden kiezen, kozen ze dan voor accreditatie?
Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de effecten van accreditatie in het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen. De Inspectie van het Hoger Onderwijs heeft een midterm review uitgevoerd in 2005 en de eerste helft van 2006. Naast dit onderzoek heeft iedereen van enig belang in het hoger onde...
Everard van Kemenade, Ad Vermeulen, Teun Hardjono
1 juni 2011
thema - 2012 / nr 5
Het traject mbo-hbo: van ondoelmatige leerweg tot koninklijke route
Hoewel geen hoofdthema voor de commissie-Dijsselbloem, refereert zij er in haar rapport wel meerdere malen aan: het ontmoedigingsbeleid begin jaren negentig om ‘omwegen’ in onderwijscarrières en het stapelen van opleidingen te voorkomen. Maatregelen werden getroffen om ‘de juiste leerling’ eerder...
Ron Bormans, Jules Warps
1 juni 2011
thema - 2009 / nr 1
Boeken & Bladen
Geldstromen en beleidsruimte (Wegen voor nieuw hoger onderwijs en wetenschap deel 2). Door P.C. Kwikkers, B.W.A. Jongbloed, C.W.A. Gerritsen, J.J. Vossensteyn, F. Kaiser & A.C. van Wageningen (2009).
Ib Waterreus
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 4
Leiderschap en management in het hoger onderwijs in Vlaanderen
Hogescholen en universiteiten in Vlaanderen vertonen, ondanks hun complementariteit, toch een belangrijke overlap in hun missie. Zij bevinden zich in een gelijkaardige regelgevende context en bieden deels concurrentiële opleidingen aan. Je zou verwachten dat wat de gehanteerde aanpak betreft op h...
Serge Simon
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 4
Het Vlaams hogeronderwijsbeleid
Het Vlaams hogeronderwijslandschap is sinds de devolutie van 1989 drastisch veranderd.1 Vanaf de start is onder het motto ‘wat we zelf doen, doen we beter’ (sic) duchtig gereguleerd – deels uit noodzaak, deels uit regeldrift. Nadat de federale wetgeving op het hoger onderwijs meer dan twee decenn...
Walter Nonneman
29 mei 2011
thema - 2009 / nr 4
Een ISO-gecertificeerd kwaliteitssysteem als brug tussen beleid en realisatie
De HUB heeft in 1994 gekozen voor de stapsgewijze invoering van een ISO-gecertificeerd kwaliteitssysteem in de ondersteunende diensten en het onderwijs. De kwaliteitsborging omvat zowel de beleidsvorming als de onderwijsontwikkeling en -uitvoering. Na een implementatietraject van vijftien jaar, i...
Paul Garre
29 mei 2011