Wetenschap en religie

Dit themanummer is gewijd aan het onderwerp ‘religie in het hoger onderwijs’. Aangezien aan de universiteiten primair de wetenschap wordt gediend – door onderzoek te verrichten en onderwijs te verzorgen – zou ik mij in dit artikel willen richten op de relatie tussen religie en wetenschap, in de Nederlandse wetenschapsdiscussie veelal ook wel aangeduid met ‘geloof en wetenschap’. Over dit thema is al erg veel gezegd en geschreven, maar het blijft, ook door ontwikkelingen in het denken over geloofsvragen zelf, actueel. Het is zinvol aan deze problematiek van tijd tot tijd hernieuwde aandacht te schenken. Af en toe dwingt ook een externe omstandigheid tot een dergelijke bezinning. Eind 2005 was dat bijvoorbeeld de plotselinge belangstelling voor een ‘intelligent ontwerp’ als alternatief voor de evolutieleer ter verklaring van de verschillen tussen de soorten, en de overweging hieraan in de biologielessen op de middelbare school, naast deze evolutieleer, aandacht te geven. Dit was de aanleiding voor artikelen, ingezonden stukken, een Buitenhof-discussie, en een reeks publiekslezingen van de KNAW. Ik heb de indruk dat een sterke toename van het aantal moslimstudenten, voor wie de discrepantie tussen het (westerse) wetenschappelijke en het islamitische wereldbeeld vaak de nodige cognitieve dissonantie oproept, thans wederom een dergelijke aanleiding is. In dit artikel wil ik trachten mijn persoonlijke visie op dit thema te verhelderen.